ریزش مو بعد از کاشت: چه موقع طبیعی و کی نگران‌کننده است؟
بسیاری از افرادی که کاشت مو انجام می‌دهند، در هفته‌ها و ماه‌های ابتدایی با پدیده‌ای به نام شوک ریزش (Shock Loss) مواجه می‌شوند. این موضوع برای برخی نگران‌کننده است و این تصور را به وجود می‌آورد که شاید عمل موفق نبوده یا فولیکول‌ها دچار آسیب شده‌اند.بااین‌وجود که شوک ریزش در نگاه اول ممکن است نگران‌کننده باشد، اما در بسیاری از موارد بخشی از روند طبیعی درمان و بازسازی موها محسوب می‌شود. در این مقاله، به‌صورت جامع به دلایل، مراحل، و روش‌های پیشگیری و درمان ریزش پس از
کاشت مو می‌پردازیم.
چرا بعد از کاشت مو، ریزش اتفاق می‌افتد؟ریزش مو پس از کاشت، به‌ویژه در هفته‌های ابتدایی، موضوعی رایج و کاملاً طبیعی است. در این مرحله، فولیکول‌های کاشته شده تحت‌تأثیر جابه‌جایی، شوک خفیف کاشت مو و تطبیق با شرایط جدید، وارد فاز استراحت (تلوژن) می‌شوند. به همین دلیل، ساقه موها می‌ریزند؛ اما ریشه‌ها در پوست باقی می‌مانند و آماده آغاز رشد مجدد می‌شوند. این پدیده که به آن «شوک ریزش» گفته می‌شود، معمولاً بین هفته دوم تا پایان ماه اول پس از کاشت مو ظاهر می‌شود.
این اتفاق بخشی از چرخه طبیعی رشد مو است و اغلب نشان‌دهنده روند سالم ترمیم و بازسازی فولیکول‌هاست، نه شکست درمان.چرخه رشد مو: آناژن، کاتاژن و تلوژن چیست؟چرخه رشد مو شامل سه مرحله اصلی است که هر یک نقشی حیاتی در وضعیت سلامت و ظاهر موها دارند:
- فاز آناژن (مرحله رشد فعال): این مرحله آغاز چرخه رشد مو است و فولیکول‌ها به طور فعال مو تولید می‌کنند. طول این فاز بسته به ژنتیک و عوامل فردی، معمولاً بین ۲ تا ۷ سال است و هرچه این مرحله طولانی‌تر باشد، موها بلندتر می‌شوند.
- فاز کاتاژن (مرحله گذار): مرحله‌ای کوتاه به مدت حدود دو هفته است که در آن فولیکول مو شروع به کوچک‌شدن می‌کند و فعالیت تولید مو کاهش می‌یابد. در این فاز، مو از منبع تغذیه خود جدا می‌شود و آماده ورود به مرحله استراحت می‌گردد.
- فاز تلوژن (مرحله استراحت): در این مرحله، فولیکول غیرفعال می‌شود و مو به‌مرور از پوست سر جدا شده و می‌ریزد. به طور طبیعی، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد موهای سر در هر زمان در این فاز هستند. نکته مهم این است که فولیکول‌هایی که در فرایند کاشت جابه‌جا می‌شوند، اغلب به‌صورت ناگهانی وارد فاز تلوژن می‌شوند که همین موضوع دلیل اصلی ریزش اولیه آن‌ها پس از کاشت است.
با پایان فاز استراحت یا تلوژن، فولیکول مجدداً وارد فاز آناژن شده و چرخه رشد آغاز می‌شود.ریزش مو بعد از کاشت چه موقع غیرطبیعی است؟ریزش مو پس از کاشت، در بازه‌ای محدود و به شکلی یکنواخت قابل‌انتظار است. بااین‌حال، در برخی موارد، ریزش مو می‌تواند غیرطبیعی و نشان‌دهنده وضعیتی نگران‌کننده باشد.۱. اگر ریزش مو بیش از ۵ ماه بعد از کاشت ادامه داشته باشداگر ریزش مو بیش از ۴ تا ۵ ماه پس از عمل ادامه یابد و روند آن نه‌تنها کاهش نیابد؛ بلکه شدت بگیرد، این موضوع هشداردهنده است. در چنین مواردی باید احتمال عفونت، ضعف گرافت‌ها، پس‌زدگی یا حتی اختلالات سیستم ایمنی را در نظر گرفت.۲. ریزش مو به‌صورت سکه‌ای یا نامتقارن استاگر ریزش مو به‌صورت سکه‌ای (فقط در یک ناحیه خاص) اتفاق بیفتد، برخلاف الگوی شوک ریزش که گسترده و پراکنده است، می‌تواند نشانه‌ای از آلوپسی آره‌آتا (ریزش موی سکه‌ای)، التهاب مزمن پوست سر یا مشکلات التهابی دیگر باشد.۳. ریزش مو در نواحی دست‌نخورده اتفاق افتاده استدرصورتی‌که ریزش مو از نواحی‌ای اتفاق بیفتد که تحت کاشت قرار نگرفته‌اند، یعنی به جز بانک مو و مناطق کاشته شده، این وضعیت طبیعی نیست. چنین الگویی ممکن است به دلیل استرس شدید، استفاده نادرست از دارو، اختلالات تیروئیدی یا دیگر بیماری‌های سیستمیک باشد.۴. اگر ریزش مو با علائم خاصی همراه باشد.اگر ریزش مو پس از کاشت با مواردی مانند التهاب، قرمزی، ترشح چرکی، یا خارش شدید در ناحیه کاشت همراه باشد، نشانه‌ای نگران‌کننده است. این علائم بسیار جدی هستند و نیاز به بررسی فوری دارند.در مجموع، هرگونه ریزش غیرمنتظره، طولانی‌مدت یا همراه با علائم پوستی باید توسط پزشک متخصص کاشت مو بررسی شود تا علت اصلی شناسایی و درمان مناسب آغاز گردد.در روزها و هفته‌های بعد از کاشت مو انتظار چه چیزهایی را داشته باشید؟روزها و هفته‌های نخست پس از کاشت مو از حساس‌ترین مراحل ریکاوری هستند و آگاهی از اتفاقات معمول در این دوره می‌تواند به کاهش نگرانی کمک کند.
- هفته اول (روز ۱ تا ۷): در این دوره، فولیکول‌ها به‌تازگی در پوست کاشته شده‌اند و هنوز در حال تطبیق با محل جدید هستند. ممکن است کمی قرمزی، التهاب یا احساس سفتی پوست سر تجربه شود، اما ریزش قابل‌توجهی در این هفته اتفاق نمی‌افتد.
- هفته دوم تا هفته چهارم: از اواسط هفته دوم به بعد، موهای کاشته شده به‌تدریج شروع به ریزش می‌کنند. این ریزش تحت عنوان «شوک ریزش» شناخته می‌شود و یک بخش طبیعی از فرایند کاشت مو است. در این مرحله، تنها ساقه مو می‌ریزد و فولیکول‌ها در زیر پوست باقی می‌مانند.
- ماه دوم تا ماه سوم: در این بازه، پوست سر آرام می‌شود و ظاهر ناحیه کاشت تا حدی به حالت عادی برمی‌گردد. بااین‌حال، هنوز رشد قابل‌توجهی دیده نمی‌شود و فولیکول‌ها در حال آماده‌شدن برای ورود به فاز رشد (آناژن) هستند. در این مدت، نباید دیگر شاهد ریزش موی جدید باشید.
- ماه چهارم تا ماه ششم: در این مرحله، رشد اولیه موهای جدید آغاز می‌شود. موها نازک، کم‌رنگ و پراکنده هستند، اما به‌مرور تقویت می‌شوند. هرگونه ریزش در این مرحله کم و پراکنده است.
- ماه ششم تا دوازدهم: رشد موها واضح‌تر می‌شود. موها ضخیم‌تر، پررنگ‌تر و با تراکم بیشتری ظاهر می‌شوند. در این بازه اگر ریزشی وجود داشته باشد، جزئی و طبیعی است و جای نگرانی ندارد. در پایان سال اول اغلب افراد نتیجه نهایی کاشت موی خود را مشاهده می‌کنند.
چطور با مراقبت صحیح، ریزش مو پس از کاشت را کنترل کنیم؟اگرچه شوک ریزش تا حدی اجتناب‌ناپذیر است، اما می‌توان با رعایت نکات مراقبتی، شدت آن را کاهش داد و شرایط پوست سر را برای رشد مجدد بهتر آماده کرد:
- شست‌وشوی صحیح: از روز دوم تا یک هفته با کف شامپوی ملایم و بدون تماس مستقیم آب انجام شود.
- پرهیز از دست‌کاری ناحیه کاشت: لمس‌کردن، خاراندن یا کندن پوسته‌ها ممکن است به گرافت‌ها آسیب بزند.
- استراحت کافی: فعالیت سنگین، تعریق زیاد و قرارگرفتن زیر آفتاب در هفته‌های ابتدایی توصیه نمی‌شود.
- مصرف داروهای تجویزی: رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشک برای مصرف آنتی‌بیوتیک، سرم و مکمل‌ها ضروری است.
- پیگیری پزشکی: معاینه منظم وضعیت پوست سر توسط پزشک، روند ترمیم و رشد موها را تحت کنترل نگه می‌دارد.
جمع‌بندیریزش مو پس از کاشت، در بیشتر موارد یک روند طبیعی و موقت است که بخشی از چرخه بهبود و رشد مجدد فولیکول‌ها به شمار می‌رود. اما آگاهی از تفاوت میان ریزش طبیعی و علائم غیرطبیعی، کلید آرامش ذهنی و تصمیم‌گیری درست در این مسیر است.با انتخاب کلینیک معتبر، دریافت مشاوره تخصصی، و رعایت دقیق مراقبت‌های پس از کاشت، می‌توان از ریزش‌های نگران‌کننده پیشگیری کرد و منتظر بازگشت تدریجی تراکم و ظاهر طبیعی موها بود.